A Capella
Over oude verf, plastische chirurgie en diep graven
In het vorige deel staken wij een lofzang af over de Citroën SM. Voor het gemak gaan wij er dan op dit punt ook vanuit dat de schoonheid van dit bijzondere voertuig niet meer ter discussie staat. Sta ons nu toe enige matiging door te voeren in dit mooie verhaal, opdat wij de realiteit niet uit het oog verliezen. Zonder oppervlakkigheid, zowel letterlijk als figuurlijk, uit de weg te gaan zal dit deel namelijk gaan over het uiterlijk. Zoals wij al schreven, niet alle schoonheid duurt eeuwig en komt van zichzelf tot uiting: een model kan immers het goede figuur hebben voor het modeblad, maar wanneer hij of zij wordt gekleed in vodden zal het geen hoofden doen wenden. Een mooi en goed gebouwd racepaard met een doffe vacht zal het op de veiling ook niet goed doen.
Voor een auto, ook met een ontwerp wat zo uniek en oogstrelend is als dat van de Citroën SM, is het niet anders. Het figuur kan goed zijn, maar ook aan de aankleding moet aandacht worden besteed. Het zijn dan ook deze twee factoren die het uiterlijk van een auto zullen bepalen: de carrosserie en de lak. Zeker bij de Citroën SM is het samenspel van de twee van groot belang, iets wat later duidelijk zal worden.
De carrosserie van een auto kan door de jaren heen heel wat te verduren krijgen. Laten we eerlijk zijn, de Citroën SM is zeker niet de makkelijkste auto om in te parkeren. Het is dan ook onvermijdelijk dat eerdere liefhebbers de schone dame een paaltje of muurtje hebben laten kussen.
Onze verontschuldigingen voor dit tenenkrommende scenario, maar geen paniek! Zulk klein leed is gelukkig altijd te verhelpen, maar de manier waarop is wel cruciaal. Of het nu komt door beperkingen in het budget van de eigenaar, onkunde van een vermeende vakman of een combinatie van de twee, helaas zijn veel Citroën SMs in hun leven het plamuurmes tegengekomen. Om kosten te sparen kan een deuk namelijk dichtgesmeerd worden, waarna het geheel met een nieuwe laklaag wordt verdoezeld.
Dit, dames en heren, is niet hoe je een auto in ere houdt. Een goede plaatwerker zou in zo’n geval namelijk de deuk kunnen krimpen, rekken, kloppen, of wrijven. Hierdoor krijgt het plaatwerk haar oorspronkelijk vorm weer terug en blijft het ontwerp behouden. Het kan vergeleken worden met plastische chirurgie, waarbij er goede en slechte ingrepen zijn. Vaak spreekt het resultaat dan voor zichzelf. Bij auto’s is dit niet anders.
Dit brengt ons bij de aankleding. Een mooi ontwerp kan namelijk pas echt goed tot zijn recht komen als de laklaag strak, gaaf en glanzend is. Het geniet de voorkeur dat de spuiter niet te zuinig is met de lak. Echter, hij moet ook niet te gretig te werk gaan, omdat het aanbrengen van te veel lak druipers kan veroorzaken. Autolak is eigenlijk net zoals botox: de juiste hoeveelheid hier en daar zal alles mooi strak maken, maar gebruik teveel en je krijgt uitstulpingen op plekken waar je ze niet wil hebben. Het nieuwe jasje moet ook ruim de tijd krijgen om goed uit te harden. Dit alles zal dan leiden tot een mooie en sterke laklaag die de auto niet alleen een goede uitstraling zal geven, maar ook haar plaatwerk zal beschermen tegen de elementen. Goede lak reflecteert als een spiegel, helder en zuiver, en voelt als een babyhuidje.
Maar wij hebben het hier over een bijzondere auto en een bijzondere auto vergt bijzondere aandacht. De geestelijk vader van de Citroën SM, Robert Opron, was namelijk niet zo maar een auto-ontwerper. De heer Opron was van huis uit namelijk beeldhouwer. Het is met die achtergrond dat hij de unieke lijnen van de Citroën SM bedacht. Als wij namelijk achter de voorwielen kijken treffen wij daar een vlak oppervlak aan. Als wij dit vlak volgen, langs de zijkant van de auto af, komen we een steeds scherper wordende lijn tegen. Deze eindigt bij het achterscherm, waar het een serieuze hoek heeft.
Het is deze lijn die het zowel het repareren van de carrosserie als het spuiten van een Citroën SM zo lastig en uitdagend maakt. Het is ook deze lijn die menig spuiter tot wanhoop heeft gedreven omdat Nard voor de zoveelste keer kwam kijken of de hoek niet afgestompt was. Deze verdwijnende lijn en hoek zijn namelijk zeer belangrijk voor het algehele ontwerp en de aanblik van de auto. Vaak wordt de benodigde speciale aandacht niet verleend en blijft men achter met een stompe bolling, niet de scherpe hoek die Opron ooit in zijn studio in de klei wreef.
Het mag geen verrassing heten dat wij het hierboven beschreven proces bij Renard uiterst serieus nemen. Ons exemplaar had, als schuurvondst vol stof, zeker wat cosmetische ingrepen te gaan voordat het aan het hier voorgeschotelde schoonheidsideaal kon voldoen. Vele uren zijn er verloren gegaan aan het graven naar de oorsprong.
Gewapend met een verfbrander en een verfmes werd elke laag verf, elke beetje plamuur van de carrosserie afgebrand en gestoken. Er werd niet gestopt tot de bron werd gevonden: blank, schoon staal. Na tussenkomst van een vaardig plaatwerker staat er nu een strak en leeg canvas te wachten.
Wellicht is het aan u om de kleren uit te kiezen. Wanneer deze keuze gemaakt is kan dan door een ervaren spuiter het laatste laagje worden aangebracht. U kunt er dan vanuit gaan dat wij zorgen dat elk hoekje en lijntje behouden blijft, zodat zelfs wanneer u Robert Opron zou tegenkomen hij goedkeurend zal
knikken, wetende dat zijn unieke ontwerp voor komende generaties behouden zal blijven.